ΕΜ07: Πόλεις και Οικισμοί της Θράκης

Το μάθημα επιχειρεί να προσεγγίσει τις πολιτικές, κοινωνικές κι οικονομικές αλλαγές στην βραχεία και τη μακρά διάρκεια στην Θράκη καθ’ όλη την περίοδο της οθωμανικής κυριαρχίας (14ος–20ός αιώνας), μέσα από πηγές της εποχής και σύγχρονη βιβλιογραφία. Οι ερευνητικές και μεθοδολογικές προσεγγίσεις του εν λόγω μαθήματος για τον θρακικό χώρο αφορούν πεδία τα οποία πρέπει απαραίτητα να υποδιαιρεθούν. Με την υποδιαίρεση, θα καταστεί δυνατός ο ακριβής προσδιορισμός των προαναφερόμενων πεδίων με την χάραξη ομόκεντρων κύκλων που οδηγούν, για παράδειγμα, απ’ τις πόλεις στην ύπαιθρο, απ’ τα κεφαλοχώρια στα μικρότερα χωριά, απ’ την θάλασσα, το λιμάνι ή την σκάλα στην ενδοχώρα, απ’ την ορεινή περιοχή στην πεδιάδα, φυσικά και τ’ αντίστροφά τους. Ταυτόχρονα, την ίδια περίοδο οι πόλεις, οι κοινότητες κι οι ενδοχώρες τους άρχισαν σταδιακά ν’ αναπτύσσουν μια σημαντική ποσοτικά κι εξελιγμένη ποιοτικά παραγωγή στους τομείς του καπνού, της ελιάς, του αμπελιού, της καλλιέργειας σιτηρών, της σηροτροφίας, της κτηνοτροφίας, της αλιείας, ως και της βιοτεχνικής παραγωγής υφασμάτων και κεραμικών ή εισαγωγικό εμπόριο δυτικών βιομηχανικών προϊόντων. Όλη αυτή η πολυδιάστατη παραγωγική κι εμπορική δραστηριότητα δημιούργησε ένα αλληλεπιδραστικό περιβάλλον με το δυτικό κεφαλαιοκρατικό σύστημα να εντάσσει στην περιφέρειά του και την θρακική επαρχία. Όμως, ως ιστορία της υπό εξέταση περιόδου δε νοείται μόνον η μεταβολή των υλικών όρων της ζωής και της παραγωγής. Σημαίνει εξήγηση και των ιδεολογικών προϋποθέσεων στην περιοχή, που οριοθετούνται απ’ τη μερική αστικοποίηση της κοινωνίας, την εξέλιξη των συγκοινωνιών με την είσοδο στην εποχή του ατμού και την συνακόλουθη αλλαγή στην εκπαίδευση, την κοινοτική οργάνωση και την εκδήλωση των εθνοθρησκευτικών ανταγωνισμών.